Dyrektywa Budynkowa na horyzoncie #7. Inteligentne zarządzanie energią w budynkach – już od 2026 roku.
Dyrektywa Budynkowa przyspiesza transformację w kierunku inteligentnych, energooszczędnych budynków przyszłości. Zmiany w zarządzaniu energią dotkną zarówno budynki niemieszkalne, jak i mieszkalne.
Nowe przepisy kładą szczególny nacisk na interoperacyjność technologii, a także automatyczne sterowanie oświetleniem oraz zdolność reagowania na sygnały zewnętrzne.
Kluczowe terminy: 2026, 2027 i 2029 – wyznaczają jasne ramy czasowe dla wprowadzenia tych zmian, które mają uczynić budynki bardziej przyjaznymi środowisku i lepiej zarządzanymi.
Inteligentne systemy już obowiązują
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, właściciele budynków niemieszkalnych z systemami:
- ogrzewania lub połączonym systemem ogrzewania i wentylacji;
- klimatyzacji lub połączonym systemem klimatyzacji i wentylacji
o nominalnej sumarycznej mocy cieplnej/chłodniczej ponad 290 kW – mieli czas do 31 grudnia 2024 roku, aby wyposażyć budynki w:
- systemy automatyki i sterowania umożliwiające: stałe monitorowanie, rejestrowanie, analizowanie i dostosowywanie zużycia energii;
- analizę porównawczą efektywności energetycznej budynku, a także
- komunikację i interoperacyjność z połączonymi systemami, o których mowa w powyższym punkcie.
Kolejne budynki niemieszkalne z systemami automatyki i sterowania – już od 2029 r.
Dyrektywa Budynkowa wprowadza nowe standardy i jednocześnie zaostrza obowiązujące regulacje.
Do 31 grudnia 2029 roku budynki niemieszkalne o znamionowej mocy użytecznej dla systemów ogrzewania lub klimatyzacji połączonych systemów ogrzewania oraz wentylacji pomieszczeń lub połączonych systemów klimatyzacji i wentylacji powyżej 70 kW – powinny zostać wyposażone w systemy automatyki i sterowania (o ile jest to możliwe do wykonania pod względem technicznym i ekonomicznym).
Takie systemy powinny umożliwić:
- ciągłe monitorowanie, rejestrowanie, analizowanie i dostosowywanie zużycia energii;
- analizę porównawczą efektywności energetycznej budynku, wykrywanie utraty efektywności systemów technicznych budynku oraz informowanie osoby odpowiedzialnej za obiekty lub zarządzanie infrastrukturą techniczną budynku o możliwościach poprawy efektywności energetycznej;
- komunikację z połączonymi systemami technicznymi budynku i innymi urządzeniami wewnątrz budynku, a także interoperacyjność z systemami technicznymi budynku w zakresie różnych rodzajów technologii zastrzeżonych, urządzeń i producentów.
A do dnia 29 maja 2026 roku – systemy powinny zapewnić monitorowanie jakości środowiska wewnętrznego.
Automatyczne sterowanie oświetleniem
Unijny prawodawca wymaga także, aby budynki niemieszkalne o znamionowej mocy użytecznej dla systemów ogrzewania oraz systemów klimatyzacji, a także połączonych systemów ogrzewania i wentylacji pomieszczeń lub połączonych systemów klimatyzacji i wentylacji:
- powyżej 290 kW – zostały wyposażone do dnia 31 grudnia 2027 roku w automatyczne sterowanie oświetleniem;
- powyżej 70 kW – zostały wyposażone do dnia 31 grudnia 2029 roku w automatyczne sterowanie oświetleniem.
Automatyczne sterowanie oświetleniem musi być odpowiednio rozmieszczone i umożliwiać wykrywanie obecności.
Inteligentne systemy w budynkach mieszkalnych
Zmiany nie dotyczą jedynie budynków niemieszkalnych. Od 29 maja 2026 r. wszystkie nowe budynki mieszkalne oraz te poddawane ważniejszym renowacjom będą musiały być wyposażone w:
- system ciągłego monitorowania elektronicznego dokonujący pomiarów sprawności systemów oraz informujący właścicieli/zarządców budynków w przypadku znaczącej zmiany/potrzeby serwisowania systemu;
- funkcje sterowania zapewniające optymalne wytwarzanie, dystrybucję, magazynowanie i zużycie energii oraz, w stosownych przypadkach, równowagę hydrauliczną;
- zdolność do reagowania na sygnały zewnętrzne i do dostosowywania zużycia energii;
jeżeli jest to wykonalne pod względem technicznym, ekonomicznym i funkcjonalnym.
Należy jednak pamiętać, że Dyrektywa Budynkowa nie przeszła jeszcze procesu implementacji do polskiego porządku prawnego, co wiąże się z możliwością wprowadzenia wyjątków od ww. przepisów.
Pobierz materiał w wersji PDF:
W przypadku pytań, zachęcamy do kontaktu z naszymi ekspertami:
Katarzyna Koszel-Zawadka
Partner | Radca Prawny
Piotr Nowak
Junior Associate