Ekspertyzy techniczne budynku właściciel powinien wykonać na swój koszt
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego nie może nałożyć kary na właściciela nieruchomości za nieprzeprowadzenie kontroli oraz niesporządzenie ekspertyz technicznych budynku – wynika z orzeczenia WSA we Wrocławiu.
W analizowanej przez sąd sprawie na właściciela budynku mieszkalnego wielorodzinnego została nałożona grzywna w wysokości 10.000 zł w celu przymuszenia go do wykonania obowiązku wynikającego z decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta nakazującej przeprowadzenie określonych kontroli oraz sporządzenie ekspertyzy technicznej obiektu. Podstawą prawną do wymierzenia tej kary był art. 119 i n. ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Właściciel nieruchomości podnosił, iż wykonał on wszystkie obowiązki wynikające z decyzji Inspektora dostarczając – przed otrzymaniem grzywny – wszystkie wymagane oceny techniczne.
Zdaniem wrocławskiego WSA postępowanie egzekucyjne było niedopuszczalne w tej sprawie. Dlaczego?
Jak podkreślił sąd, egzekwowany wobec właściciela obowiązek dostarczenia ocen i ekspertyz technicznych budynku, nałożony decyzją wydaną na podstawie art. 62 ust. 3 Prawa budowlanego nie podlega egzekucji administracyjnej. W orzecznictwie utrwalone jest bowiem stanowisko, że nałożenie na stronę obok obowiązku przeprowadzenia kontroli budynku także obowiązków dotyczących przedłożenia odpowiednich ekspertyz lub innych ocen technicznych następuje zawsze na podstawie art. 62 ust. 3 w zw. z art. 81c ust. 2 Prawa budowlanego.
Podstawą Prawo budowlane
Z art. 62 ust. 3 Prawa budowlanego wynika, że organ nadzoru budowlanego – w razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części, mogącego spowodować zagrożenie: życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska – nakazuje przeprowadzenie kontroli, a także może żądać przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego części. Z kolei art. 81c ust. 2 Prawa budowlanego precyzuje, że organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego, w razie powstania uzasadnionych wątpliwości co do jakości wyrobów budowlanych lub robót budowlanych, a także stanu technicznego obiektu budowlanego, mogą nałożyć, w drodze postanowienia, na uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, obowiązek dostarczenia w określonym terminie odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz. Koszty ocen i ekspertyz ponosi osoba zobowiązana do ich dostarczenia.
Stosowanie obu tych regulacji w praktyce zostało już wyjaśnione przez NSA w podjętej uchwale z 16 lutego 2016 r. (sygn. akt II OSP 4/15). Sąd wyjaśnił, że art. 62 ust. 3 Prawa budowlanego, w zakresie przewidzianej w nim możliwości zobowiązania właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego do przedłożenia ekspertyzy stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części, nie jest unormowaniem samodzielnym, lecz stosowanym w związku z art. 81c ust. 2-4 Prawa budowlanego.
Grzywna to zbyt wiele
A zatem, jeśli właściciel nieruchomości nie dostarczy w wyznaczonym terminie żądanych ocen lub ekspertyz albo w razie dostarczenia ocen lub ekspertyz, które niedostatecznie wyjaśniają sprawę będącą ich przedmiotem, organ administracji architektoniczno-budowlanej lub nadzoru budowlanego może zlecić wykonanie tych ocen lub ekspertyz albo wykonanie dodatkowych ocen lub ekspertyz na koszt osoby zobowiązanej do ich dostarczenia. To oznacza, że – również w sprawie, będącej przedmiotem orzeczenia WSA we Wrocławiu – inspektor nadzoru budowlanego mógł nakazać właścicielowi przeprowadzenie odpowiednich ekspertyz na jego koszt. Nałożenie grzywny w tej konkretnej sprawie nie miało zatem podstaw prawnych.
Wyrok WSA we Wrocławiu z 15 stycznia 2019 r. (sygn. akt II SA/Wr 659/18).
