Zmiany w polskiej energetyce wiatrowej, czyli co przyniesie nowelizacja ustawy wiatrakowej
Zgodnie z założeniami Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu Polska stoi przed ambitnym wyzwaniem – osiągnięciem co najmniej 50% udziału odnawialnych źródeł energii w elektroenergetyce do 2030 roku. Jednym z filarów realizacji tego celu jest rozwój lądowej energetyki wiatrowej. Ministerstwo Klimatu i Środowiska wskazuje, że uwolnienie potencjału w zakresie budowy nowych elektrowni wiatrowych może obniżyć koszty produkcji energii do roku 2030 o nawet 13%.
Prace nad nowelizacją i uzgodnienia międzyresortowe
We wrześniu 2024 roku Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowano projekt nowelizacji ustawy wiatrakowej. Czasochłonne okazały się ustalenia międzyresortowe, podczas których ministerstwa zgłaszały liczne poprawki do projektu. Ostatecznie wycofano propozycje:
- Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przewidującą wymóg zachowania 1500 m odległości od zabytków. Szacuje się, że utrzymanie tej poprawki mogłoby wykluczyć aż 44% potencjału kraju z nowych inwestycji.
- Ministerstwa Infrastruktury przewidującą ustanowienie odległości odpowiadającej trzykrotności maksymalnej średnicy wirnika wraz z łopatami albo dwukrotności całkowitej wysokości elektrowni od dróg przejazdowych.
Najważniejsze zmiany według projektu nowelizacji
Projekt ustawy wprowadza nowe minimalne odległości lokalizacji elektrowni wiatrowych dla kilku kategorii:
- 500 m od budynków mieszkalnych (zamiast aktualnych 700 m),
- 500 m od obszarów Natura 2000,
- 1500 m od parków narodowych,
- 250 m od dróg przejazdowych.
Wskazane odległości stanowią odległości minimalne. O faktycznej odległości będzie decydować organ sporządzający miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (organ wykonawczy gminy) uchwalony w oparciu o ocenę oddziaływania na środowisko i zgłoszone postulaty społeczności lokalnych.
W rozumieniu nowej ustawy gminą pobliską będzie obszar, który w całości albo części znajduje się w odległości co najmniej 500 metrów od planowanego miejsca powstania elektrowni wiatrowej.
Jednocześnie nowelizacja wprowadza obowiązek organizowania przez gminy procedujące miejscowe plany (obejmujące elektrownie wiatrowe), co najmniej jednego spotkania otwartego z interesariuszami na etapie składania wniosków do projektu MPZP.
Projekt ustawy ujednolica również przepisy dotyczące procesu planistycznego z zasadami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wszelkie wymogi dotyczące określenia maksymalnej całkowitej wysokości elektrowni wiatrowej, maksymalnej średnicy wirnika wraz z łopatami, maksymalnej liczby elektrowni wiatrowych, obszaru położenia inwestycji oraz wymogi konsultacyjne dla planów miejscowych uwzględniających elektrownie wiatrowe mają znaleźć się teraz w ustawie planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (przeniesione z ustawy wiatrakowej).
Dalsze prace i wejście w życie nowelizacji
Obecnie projekt jest procedowany w Stałym Komitecie Rady Ministrów, skąd ma trafić pod obrady Rady Ministrów. Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że ustawa ma zostać przyjęta przez Radę Ministrów w pierwszym kwartale bieżącego roku. Po przyjęciu projektu przez Radę Ministrów ustawa trafi do Sejmu.
Ustawa ma wejść w życie pierwszego dnia po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia nowelizacji, z wyjątkiem poszczególnych przepisów, dla których przewidziano dłuższe vacatio legis.
W przypadku pytań, zachęcamy do kontaktu z naszą ekspertką:
Dominika Sawicka
Senior Associate | Radca Prawny
Magdalena Parzybut
Junior Associate