Alert: Pierwsze sprawozdanie CBAM do 31 stycznia 2024 roku. Nowy obowiązek importerów towarów
1 października 2023 r. Unia Europejska wdrożyła nowe przepisy dotyczące mechanizmu dostosowywania cen na granicach, czyli Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM).
Mechanizm ten ma na celu zaadaptowanie cen niektórych importowanych do UE towarów, biorąc pod uwagę emisje dwutlenku węgla związane z ich produkcją. Nowymi obowiązkami zostali objęci między innymi importerzy materiałów wykorzystywanych w budownictwie Oznacza, to, że do 31 stycznia tego roku zobligowani są zgłosić pierwszy raport w ramach podatku węglowego CBAM.
Cel wprowadzenia CBAM
Konieczność wprowadzenia CBAM wynika z faktu, iż w związku z rygorystycznymi regulacjami dotyczącymi dekarbonizacji w UE, produkty oferowane przez producentów z tego obszaru stają się mniej konkurencyjne cenowo w porównaniu do importowanych z krajów trzecich.
W rezultacie emisje globalne CO2 nie są skutecznie redukowane zgodnie z celami unijnej polityki klimatycznej, lecz są przenoszone do krajów trzecich. W związku z tym CBAM został wprowadzony również w celu stworzenia systemu zachęt mających skłaniać państwa trzecie do aktywnego ograniczania emisji gazów cieplarnianych w procesie produkcji.
Importowane towary objęte CBAM
Wymóg dostosowania się do nowych regulacji dotyczących emisji dwutlenku węgla dotyczy importerów materiałów, takich jak: cement, żeliwo, stal, aluminium, wodór, nawozy i energia elektryczna.
Importerzy mają obowiązek złożenia pierwszego sprawozdania dotyczącego towarów objętych nowym podatkiem węglowym CBAM do końca bieżącego miesiąca. Proces ten odbywa się elektronicznie poprzez specjalny rejestr, wymagający uprzedniego uwierzytelnienia.
Ostatni raport należy złożyć do 31 stycznia 2026 roku w odniesieniu do towarów przywiezionych w ostatnim kwartale 2025 roku.
Możliwe kary
Zgodnie z przepisami dotyczącymi importerów, ci, którzy nie spełnią nowych obowiązków związanych z zgłaszaniem importu towarów o wysokich emisjach, mogą podlegać karom w wysokości od €10 do €50 za każdą tonę niezgłoszonych emisji.
Okres przejściowy
Mimo że pełne wdrożenie mechanizmu zakupu certyfikatów CBAM planowane jest na początek 2026 roku, obecnie trwa okres przejściowy. Importerzy mają obowiązek składania sprawozdań dotyczących ilości towarów przywożonych, a także emisji z nimi związanych oraz opłat za te emisje.
Jednym z celów okresu przejściowego jest gromadzenie danych, co następnie pozwoli na szczegółowe określenie metodyki obliczania pośrednich emisji wbudowanych.
Zgodnie z założeniami unijnego rozporządzenia, w okresie przejściowym organy celne powinny informować zgłaszających o konieczności dostarczania określonych informacji. Celem jest wspieranie procesu zbierania danych i szerzenie wiedzy na temat konieczności ubiegania się o status upoważnionego zgłaszającego CBAM w odpowiednich przypadkach.
Raporty obejmują okres od 1 października 2023 r. do 31 grudnia 2025 r.
ESG w kontekście CBAM
CBAM wpływa nie tylko na kształtowanie cen importowanych towarów, ale także stwarza okazję do promowania zrównoważonego rozwoju zgodnie z wartościami ESG (Environmental, Social, Governance).
ESG, czyli Zrównoważony Rozwój i Odpowiedzialność Społeczna w Biznesie staje się nieodłącznym elementem strategii korporacyjnych, odzwierciedlając rosnące oczekiwania społeczne, inwestorów oraz regulacyjne. Dla przedsiębiorstw zaangażowanie w ESG staje się kluczowym aspektem budowania trwałego i odpowiedzialnego biznesu.
Pobierz alert w wersji PDF:
Nasi eksperci są gotowi udzielenia odpowiedzi na pytania oraz wspólnego opracowania rozwiązań, które pozwolą skutecznie działać w nowej rzeczywistości regulacyjnej.
Katarzyna Koszel-Zawadka [Partner | Radca Prawny]
Piotr Nowak [Junior Associate]
